TORRENT NEDİR? nasıl kullanılır

Torrent Nedir?

Torrent olarak adı geçen dosya indirme yöntemi aslında herkesin birer paylaşımcı olduğu bir yöntemdir. Direkt download yöntemlerinde dosyalar site üzerinde yer alırken, bu yöntemde dosyalar kullanıcıların bilgisayarları aracılığı ile paylaşılır. Kısaca Direkt download’ da ilk kaynak site iken, bu yöntemde ilk kaynak dosyayı paylaşıma ilk açan kişinin bilgisayarıdır. Bu sayede sitelerin üzerindeki bandwith sıkıntısı da ortadan kalkmaktadır.

Nasıl Çalışır?

A kişisi, elindeki X animesinin ilk sezonunu, torrent programıyla küçük bir “.torrent” dosyası oluşturarak internette paylaşıma açar. Bu “.torrent” dosyaları boyut olarak oldukça küçük dosyalardır. Bu dosyalar doğru dosyaların indirilmesi için gerekli bilgilerin yazdığı bir nevi kimlik bilgileridir. (CRC bilgisi, dosya isimleri vs.) Yoksa bir çok insanın yanıldığı gibi dosyaların kendileri değillerdir. B kişisi “.torrent” dosyasının bulunduğu siteden o dosyayı çektiğinde ve kendi bilgisayarındaki torrent programı aracılığı ile açtığında dosyalar A kişisinin bilgisayarından B’ ninkine gelmeye başlar. Bu durumda A upload yapan, B ise download yapandır. Aynı dosyayı C kişisi çekmeye başladığında, dosyaları hem A’ dan hem de B’ den çekmeye başlar. Bu şekilde her kişi hem upload hem de download yapmaya başlar. Bunun sebebi de şöyle anlatılabilir.

Elimizdeki X animesinin ilk sezonunun toplam boyutunun 4,5 GB olduğunu varsayalım. 175 MB’ dan 26 bölüm eder. Siz bütün dosyaları indir komutunu verdiğinizde torrent programları her bir bölümü birçok parçaya böler. (175 parça mesela) Sonra ilk olarak hangisi kolayına geldiyse indirmeye başlar. Bu dosyanın 3. parçası da olabilir, 105. parçası da olabilir. Yani 1’den başlayayım, sonra 2, sonra 3 şeklinde gitmez. Hatta 26 dosya olarak düşünürsek, 4. dosyanın 5. parçası ve 25. dosyanın 60. parçası da aynı anda inebilir. Yani önce hangi dosyanın biteceği şansa bağlıdır ve eğer ilk bölümden itibaren sırayla izleyeyim diye düşünüyorsanız ne yazık ki izlemeye başlamadan önce çoğu zaman bütün sezonun bitmesini beklemeniz gerekebilir. Bu konuyu nasıl çözeceğinize ilerde değineceğim.

Biraz da terimlere bakarsak;

1. Elinde dosyanın tamamı bulunan ve sadece upload yapan kişi “seed” dir.
2. Hala dosyayı çekmekle uğraşan kişi ise “peer” dir. Her peer indirme görevi bitip sadece paylaşım yaptığında seed olur.

Bu konu da unutulmaması gereken bir nokta şudur: Bir torrent inmeye başladığında dosyaların boyutları en son alacakları hale gelir. Yani 200MB’lık bir dosyanın daha %1’i bile inmiş olsa o dosya diskinizde 200MB olarak görünür. Yani direkt download’da olduğu gibi arta arta gitmez. Zaten mantığını düşünürseniz, ortada bir dosya kalıbı var, program bunun içini dolduruyor.
Peki Hız Ne Alemde?

Torrent aslında upload olayına bağlı olduğu için paylaşımcıların upload hızlarına bakmakta sizin download hızınız. Türkiye’de bağlantı hızlarımız diğer yerlere göre yavaş kaldığı için fazladan upload yapmak çoğu kimsenin işine gelmiyor. Bu yüzden Netlimiter tarzı programlar imdadımıza yetişiyor. Bu programlar gönderdiğimiz veri boyutunu kısıtlayarak bizim daha rahat download yapmamıza imkân veriyorlar. Eksileri yok mu? Tabiki var. Ama TR şartlarında yapılabilecek çok da şey olmadığını düşünüyorum. Eğer çok fazla kısarsanız upload değerinizi, bazı programlar download hızınızı da kısıyorlar. En iyisi yapılabilecek en makul düzeyde kısmak. Mesela 1kb/sn yerine 3-4kb/sn gibi.

İndirme hızları ile ilgili olarak kabaca şunu söyleyebiliriz:

1. Seed(%100 bitirmiş) ve / veya peer (daha bitirmemiş) çook fazlaysa upload hızları çok yüksek olmasa bile her birinin, dosyayı hızlı indirebilirsiniz. (10bağlı kullanıcı x1kb =10kb gibi)
2. Seed ve / veya peer azdır ama birilerinin upload'u yüksektir. Yine hızlı indirebilirsin. (1 seed+3 peer vardır ama seed'den sana gelen upload 10kb'dır gibi)
3. Seed / peer azdır ve hepsinin upload'u yavaştır, o zaman sürünürsün. (1 seed +3 peer'ın sadece 1 peer'ından 2kb gelmesi gibi)

Hangi Programları Kullanabilirim?

Birçok program var kullanabileceğiniz. En bilinenleri:

1. Bitcomet
2. Azureus
3. ABC
4. Bittorrent
5. Sharezea

Hepsinin iyi yanları ve kötü yanları var. Mesela Bitcomet çok hafif bir programdır, pc’nizi zorlamaz ama fazladan veri çekmek gibi bir huyu var. Fazladan 500mb çekebilir mesela. Azureus çalışmak için java gerektirir. Bitcomet gibi fazladan çekim yapmaz ama bilgisayarınızı resmen öldürür. Açıkken başka bir şey yapmanıza izin vermez. ABC oldukça hafif, kullanışlı bir programdır. Ancak çok parçalı dosyalar çektiğinizde (26 bölüm gibi) öncelik verme şansınız yoktur. O istediğini indirir. Sharezea’nın daha bir dosyaya başladığını bile görmediğim için önermiyorum. Mutlaka birçok farklı program da vardır ama onlar hakkında pek bir bilgim yok.
Peki Bir Dosya İndirmek İçin Ne Yapmalıyım?

Öncelikle beğendiğiniz bir torrent programını kuracaksınız. Eğer gün boyu bilgisayar başındaysanız Bitcomet, eğer evde açık bırakıp gidiyorsanız Azureus öneririm. Torrent dosyalarının bulunduğu sitelerde gezindikten ve istediğiniz torrentleri indirdikten sonra, programınızda açıyorsunuz. (Kaydedilecek yeri, dosyaları vs seçiyorsunuz.) Programınız öncelikle peer/seed araması yapacak ve bağlanmaya başlayacaktır. Artık tek yapmanız gereken beklemek.
Birden Fazla Dosya İçeren Bir Torrent İndirirken Dikkat Edilmesi Gereken Önemli Bir Nokta !!!

Torrent programları torrentin içeriğini bir bütün olarak görür. Yani biten bölümleri arşiv klasörüme alayım da ortalık düzenli olsun, yeni dosyalara yer açılsın diye bir mantık söz konusu değildir. Bütün dosyalar bitip de seed olayına girilmeyip programdan kaldırılmadığı sürece hiç biri yerinden oynatılmamalıdır. Sonra program “Aaa burada bir dosya vardı? Nereye gitti bu?” diye düşünmeye başlar ve başka hiçbir şey yapamaz. Kısacası hala veri alan konumundaysanız bütün dosyalar olduğu yerde kalmalı!! Kopyalayabilirsiniz sonuçta kopyalamada orijinal dosya olması gereken yerde kalır. Seed olarak devam ediyorsanız da dosyalar aynı sayıda aynı isimle kalmalıdır. Daha önce de dediğimiz gibi o minik .torrent dosyaları içerikteki dosyaların isimlerini vs içeren kimlik kartlarıdır. Kimlik bilgileriyle uyuşmayan dosyalar hata verir.
Bölümler Sırayla İnsin İstiyorum?

Öncelik verme özelliği olan programlarda (Bitcomet, Azureus gibi) inmekte olan torrent’e çift tıkladığınızda o torrentin özellikleri çıkar karşınıza. Burada hangi dosyaların inmekte olduğunu, boyutlarını, ne kadarı inmiş hepsini görebilirsiniz. Şimdilik inmesini istemediğiniz dosyaların “öncelik”(priority) ayarını “indirme” ya da bunun gibi bir seviyeye çektiğinizde o dosya inmeyecektir. 26 bölümün son 25’ine “indirme” dediğinizde sadece 1. bölüm gelecektir. Her bölüm bittiğinde bir sonrakinin önceliğini değiştirmeniz gerekir. Yani bu biraz uğraş ister.
Torrent’i Açtım Ama Hiçbir Şey İnmiyor? Tam İniyordu Durdu Kaldı? Çok Yavaş İniyor?

Bu sorularla ilgili 4 cevap bir de öneri sayabiliriz.

O torrenti o anda paylaşan hiçbir kullanıcı yoktur. Doğal olarak kimse yoksa gelen veri de yoktur. Bir süre bekleyebilirsiniz (Belki tracker’da problem vardır) veya zaten beklediyseniz ve hala hiçbir şey yoksa o zaman geçmiş olsun. Bu durum genellikle çok eski veya tutmayan dosyalarda görülür.
O torrenti paylaşan az sayıda seed çok sayıda peer vardır. Eğer 2 tane seed 100 tane peer varsa tahmin edersiniz ki gelen veri miktarı oldukça az olacaktır. Sonuçta 2 seed 10kb’den 20kb upload yapsalar bile 100 peer’a yetmeyecektir bu. O anda veri çekebilen peer’larda yeterince veri birikmesi ve paylaşılan veri miktarının artması beklenmeli bu durumda. Aslında basit bir mantıkla şunu diyebiliriz: Ortalıktaki bütün seed/peer’ların yaptıkları upload’ı topla. Peer sayısına böl. 20kb upload’ı 100’e bölünce pek bir şey kalmadığı malum. Tabi şöyle bir durumda olabilir, 10kb upload vardır, 10tane de peer vardır. O zaman herkes 1kb almalı diye düşünebiliriz ama maalesef bazıları 3kb alır bazıları 2kb, bazıları da bekler ki veri gelsin.
Ortamda seed kalmamıştır, sadece peer vardır ama onlarda da sizde eksik olan parça yoktur. Yani aslında pratikte download durmuş değildir. Program o anda elinde olmayan parçayı aramaktadır. Mesela %99,7’de kaldıysa dosyanız ve diğer peer’larda aynı durumda ise beklemekten başka şansınız yoktur. O son %0,3’lük parçaya sahip seed gelince devam edersiniz.
Bilgisayarınızda firewall kuruludur ve programın çıkışını engelliyordur. Bu durumda ayarlarla oynamanız gerekebilir.
Öneri: Eğer mesela 2 tane torrent açıksa ve toplam hızınız oldukça azsa, fazladan birkaç torrent daha eklerseniz, garanti olmamakla beraber hızınızda bir artış sağlayacaktır.

İlgili programlara ilişkin ekran görüntülerini en altta bulabilirsiniz.

EVLİLİK VE AİLE İLİŞKİLERİ

Ailelerden bağımsız olabilmek. Ben artık evlendim, benim sınırlarım var diyebilmeliyiz. Ancak bunu söylerken takındığımız üslup çok önemli. Evimizin önüne bir ağaç diktiysek, onu korumalı beslemeliyiz yoksa gelip geçenler koparır. Genelde erkekler arada kalır. Erkek o benim anamdır ne derse doğrudur, ona söylenen her söz bana söylenmiştir. Hak benim anamdır diyemeyiz dememeliyiz.

Elti, görümce, kaynana ile sorunlar olur, olabilir ama sorunlar nerde çözülür evinizde eşinizle birlikte. Düşüneceğiz bu kişi ile evlenmeden önce bir hayatı vardı. Bir sosyal çevresi akrabaları arkadaşları vardı. Buna saygı duymam gerekiyor, yok etmeye çalışmak olmaz.


Problemsiz hayat yoktur!

Tartışmaları Erteleyin

Baktınız ikinizde çok kızgınsınız, “Ben bir kahve yapayımda içelim yatmadan önce tekrar konuşuruz bu konuyu ya da yarın” diyebilmeliyiz. Aksi takdirde birbirinize sonradan pişman olacağınız kırıcı şeyler söylersiniz, saygı sevgi yıpranır yok olur